Welke invloed heeft de Lage-emissiezone (LEZ) op de luchtkwaliteit?

De gezondheid van de inwoners en bezoekers beschermen en een gezonde en kwaliteitsvolle leefomgeving behouden, zijn prioriteiten voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Daarom werd het Brussels Gewest op 1 januari 2018 een Lage-emissiezone. Sindsdien worden de meest vervuilende voertuigen er geleidelijk aan verboden. De agenda voorziet in een geleidelijke uitfasering van dieselauto's vanaf 2030 en van benzineauto's vanaf 2035. Voor andere voertuigcategorieën (bestelwagens, minibussen, bussen, autocars, vrachtwagens, gemotoriseerde tweewielers) geldt een specifieke agenda, afhankelijk van hun categorie.

Sinds de invoering ervan heeft de LEZ geholpen om:

• de uitstoot van de luchtverontreinigende stoffen (stikstofdioxide, fijnstof en black carbon) die het meest schadelijk zijn voor de gezondheid en die afkomstig zijn van het wegvervoer aanzienlijk te verminderen;

• het aantal van de meest vervuilende (diesel)voertuigen in het Gewest te verlagen;

• in het Gewest de NO2 (Stikstofdioxide)-concentratie in de lucht onder de jaarlijkse wettelijke grenswaarde (40 μg/m³) te houden.

Raadpleeg het evaluatierapport van 2023 voor meer details over de concrete gevolgen van de LEZ

De LEZ, een troef voor onze gezondheid

De LEZ is uitgegroeid tot een bondgenoot voor de gezondheid van de Brusselaars door bij te dragen aan de verbetering van de luchtkwaliteit. In tal van studies heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) gewezen op de gevaren van blootstelling aan een slechte luchtkwaliteit. De meest waargenomen gevolgen zijn:

• ademhalingsstoornissen en -ziekten (zoals astma);
• irritatie van de ogen en neusholtes;
• hoesten en bronchitis;
• hart- en vaatziekten.

Ook het risico op beroertes, hartziekten en longkanker neemt sterk toe, vooral bij ouderen, jonge kinderen en zieken. Volgens het laatste rapport (2023) van het Europees Milieuagentschap veroorzaakte luchtvervuiling in 2021 meer dan 5.000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar in België: 5.100 werden gelinkt aan de uitstoot van fijnstof (PM10 & PM2,5), 1.400 aan de uitstoot van stikstofdioxide (NO2) en 310 aan de blootstelling aan ozon (O3).

Dankzij de LEZ worden vanaf 2030 aanzienlijke jaarlijkse gezondheidsvoordelen verwacht voor de Brusselaars:

• een geleidelijke vermindering van vroegtijdige sterfgevallen;
• een vermindering van ziekten als gevolg van de blootstelling aan luchtverontreinigende stoffen;
• lagere kosten voor gezondheidszorg.

Door bij te dragen aan een betere luchtkwaliteit, in het bijzonder door de invoering van de LEZ en een ander mobiliteitsbeleid, bevestigt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn inzet voor de bescherming van de gezondheid van de burgers en bezoekers van Brussel.

• Meer informatie over de verwachte impact op de gezondheid van de burgers als gevolg van de uitvoering van de ‘Low Emission Mobility’-strategie

• Meer informatie over de meetcampagne van de ‘echte’ emissies van de voertuigen op de weg

Mag uw voertuig in de LEZ rijden?

Kijk hiervoor op uw kentekenbewijs de volgende informatie na: voertuigcategorie (veld ‘J’), brandstoftype (veld ‘P3’), euronorm (veld ‘V9’) en voertuigklasse (enkel nodig voor voertuigen van categorie N1 en M3).

Om welke voertuigen gaat het?

De LEZ is van toepassing op alle volgende voertuigencategorieën, ingeschreven in België of in het buitenland:

• Personenwagens (M1)
• Bestelwagens (N1)
• Bussen (M2 en M3)

Vanaf 2027 zal de LEZ eveneens van toepassing zijn op de volgende voertuigcategorieën:

• Brommers (L1 en L2), moto’s (L3 en L4), driewielers (L5) en vierwielers (L6 en L7)
• Vrachtwagens (N2 en N3)

Hoe kent u de euronorm van uw voertuig?

De euronorm van uw voertuig is een belangrijke indicator om te weten hoeveel vervuilende stoffen uw voertuig uitstoot. Hoe hoger de norm, hoe minder vervuilend het voertuig. Hier leest u hoe u de Euronorm van uw voertuig kunt bepalen.

• Het kentekenbewijs: de euronorm wordt er meestal vermeld (veld ‘V9’)

Als de euronorm niet op het kentekenbewijs staat, kunt u  de norm kennen op basis van:

• De datum van eerste inschrijving: deze is te vinden op het kentekenbewijs. Raadpleeg vervolgens de correspondentietabellen met de datum van eerste inschrijving.  
• De homologatiecode: deze is te vinden op het gelijkvormigheidsattest van uw voertuig. Raadpleeg vervolgens onze homologatiecodetabel met de homologatiecode.
• De Car-Pass: de euronorm staat er meestal op vermeld.

Betwisten van een euronorm, Euro 6-categorieën, voertuigklasse :

• De euronorm betwisten: als u denkt dat de euronorm die op uw kentekenbewijs staat onjuist is of als de euronorm ontbreekt, kunt u om een correctie van de gegevens vragen. Dit verzoek moet vergezeld gaan van bewijzen, zoals het Europese gelijkvormigheidsattest (COC).
• Euro 6-norm: de Euro 6-norm voor M1- of N1-voertuigen omvat tal van subcategorieën (bijvoorbeeld: Euro 6d, 6d Temp, 6e ...). Als u uw categorie niet kunt vinden in onze kalender, raadpleeg dan onze correspondentietabel met Euro 6norm.
• Voertuigklasse van een bestelwagen (N1): de klasse van je bestelwagen (N1) wordt bepaald door zijn referentiemassa. Om dit gewicht te berekenen, tel je 25 kg op bij het leeggewicht van je voertuig (voorbeeld: een voertuig van 1500 kg + 25 kg = 1525 kg).
  • Klasse I: referentiemassa kleiner dan of gelijk aan 1305 kg
  • Klasse II: referentiemassa groter dan 1305 kg en kleiner dan 17060 kg
  • Klasse III: referentiemassa van uw voertuig groter dan 1706 1760 kg
• Voertuigklasse van een bus (M3): vanaf 2036 is er een onderscheid in de toegangscriteria voor de bussen van categorie M3 type “stadsbus” (Klasse I, II en A) en type “reisbus” (Klasse III en B).

Goed om te weten

• Buitenlandse voertuigen: zij moeten zich registreren om toegang te krijgen tot de LEZ.
• Voertuigen die rijden op gas (CNG, LNG en LPG) en bio-ethanol: deze worden beschouwd als benzinevoertuigen.
• Hybride of plug-in hybridevoertuigen: deze volgen hetzelfde tijdschema als hun brandstof: benzinehybrides volgen het benzinetijdschema, en dieselhybrides volgen het dieseltijdschema.
• Elektrische of waterstofvoertuigen: deze mogen in de LEZ rijden en hebben een automatische vrijstelling.
• Afwijkingen en dagpassen : mag uw voertuig niet meer in de LEZ rijden? Voor bepaalde voertuigen kan u gratis een afwijking aanvragen. U kan ook een dagpas kopen om in de LEZ te rijden (35€, maximaal 24 dagen per jaar).

Hoeveel bedraagt de boete?

Voorbeeld: ik heb op 1 mei met mijn verboden voertuig in de LEZ gereden. Ik krijg een eerste boete. Ik krijg een tweede boete als ik vanaf 1 augustus nog steeds met dit voertuig rijd.

Hoe wordt er gecontroleerd?

De controles gebeuren met camera's, op basis van de nummerplaat van het voertuig. Een netwerk van 353 camera’s werd geleidelijk ingevoerd op het hele grondgebied van het Gewest (zowel aan de grens van het Gewest als op het gewestelijk grondgebied). De camera's worden gebruikt in overeenstemming met de wetgeving inzake het gebruik van gegevens en beelden van persoonlijke aard.

Deze camera's zullen zowel voor de lage-emissiezone als voor politiedoeleinden worden gebruikt. Ze zijn geplaatst in het kader van het project van het platform voor videobescherming van het Brussels Gewest van Brussel Preventie en Veiligheid.